ماستکتومی و انواع آن در بین بانوان؛ اگر بخواهیم شایع ترین سرطان را در بین بانوان معرفی کنیم قطعا به سرطان سینه اشاره خواهیم کرد. سرطانی که با پیدایش خود دلهره ای از تخلیه سینه به وجود خواهد آورد.
بنابراین با سیر صعودی ابتلا به این سرطان تمامی رسانهها بر آن شدند تا جهت پیشگیری از این سرطان اطلاعات مفیدی را در اختیار جامعه بانوان قرار دهند و با کمکهای روانشناسان، بانوانی که به آن مبتلا میشوند را از نظر روحی حمایت کنند. نتیجه این دست فعالیتها ربانی رنگی با شکل یک پیچ زیبا بود که اکنون به عنوان نماد ابتلا به سرطان سینه شناخته میشود.
حال اگر نیاز به دریافت مشاوره رایگان از برجستهترین پزشکان جراح سینه و پستان در تهران دارید میتوانید از طریق شماره تلفن ۰۹۳۳۲۴۶۴۷۳۵ با خانم دکتر اعظم صلاتی در ارتباط باشید.
بیشتر بخوانید : عمل تخلیه سینه زنان
ماستکتومی چیست
شاید شما هم با شنیدن کلمه ماستکتومی کمی دلهره و اضطراب را تجربه کنید؛ این اضطراب به دلیل نوع عمل جراحیای که روی سینهها صورت میپذیرد کاملا طبیعی است. عمل جراحی ماستکتومی معمولا به این صورت است که یا بخشی از بافت سینه یا سینه را کامل تخلیه میکنند.
یکی از جراحیهایی که در زمان پیدایش سرطان پستان بر روی بانوان انجام میشود، ماستکتومی است. عمل جراحی ماستکتومی (به انگلیسی معادل Mastectomy است) به عملی میگویند که در آن یک یا دو سینه را به طور کامل تخلیه میکنند و این عمل در راستای درمان سرطان سینه است انجام میشود.
دو عنوان و روش اصلی جراحی با نامهای لامپکتومی (خارج کردن بافتهای سرطانی سینه) و ماستکتومی پارشیال (تخلیه کامل پستان) صورت میپذیرد که در ادامه راجع به هر یک برای شما توضیح دادهایم.
با وجود تمامی نگرانی بانوان در این راستا آن ها با ابتلا به سرطان سینه مجبور به حذف عضو خواهند شد که از آن به نام جراحی ماستکتومی یاد می شود.
انواع ماستکتومی
همانطور که در بالا اشاره کردیم نماد سرطان سینه یک ربان صورتی تاب خورده است که ماه اکتبر (۹ مهر ماه الی ۹ آبان ماه هر سال) را با عنوان آگاهی بخشی سرطان پستان نام گذاری کردند و راجعبه انواع آن به همراه راههای پیشگیری آن نسبت به بانوان و آقایان اطلاع رسانی میکنند.
انواع ماستکتومی به دو دسته تقسیم میشود که عبارتاند از:
- لامپکتومی: یکی از انواع عملهای جراحی سرطان سینه، لامپکتومی (Lumpectomy) است که در آن پس از برشهای اولیه توده و تومور سرطانی یا دیگر بافتهای غیر طبیعی را از سینهها خارج و حذف میکنند. در این عمل تنها بخشی از پستان برداشته میشود که از این رو آن را با عنوانهای حفظ سینه و یا محافظت از سینه نیز یاد میکنند. این روش عمل جراحی نسبتا غیر تهاجمی شناخته شده است.
- ماستکتومی پارشیال: این روش عمل نیز همانطور که قبلا به آن اشاره کردهایم، باعث تخلیه شدن کامل سینه شده و تمام بافت پستان حذف میشود. این نوع جراحی معمولا در مواقعی که تومور کاملا در سینه ریشه دوانده است صورت میپذیرد.
بیشتر بخوانید : ماموپلاستی چیست
انواع روشهای عمل ماستکتومی
از انواع روشهای عمل ماستکتومی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- ماستکتومی ساده
- ماستکتمومی رادیکال
- ماستکتومی رادیکال اصلاح شده
- ماستکتومی پارشیال یا قطعه ای
در ادامه ما سعی کردهایم هر یک را برای شما به صورت مختصر توضیح دهیم.
ماستکتومی ساده
در این روش بافت کامل پستان برای حذف توده سرطانی برداشته خواهد شد، اما غدد لنفاوی زیر بغل در جای خود باقی میماند.
ماستکتومی رادیکال
لازمه این جراحی برداشت کامل پستان به همراه غدد لنفاوی زیر بغل است که در ضمن آن ماهیچه های زیر سینه نیز حذف خواهد شد. از این روش در حال حاضر دیگر استفاده نمیشود.
ماستکتومی رادیکال ساده
این روش از متداول ترین روش های ماستکتومی است که در آن سینه برداشته شده، اما ماهیچه های زیر پستان باقی خواهند ماند. علاوه بر این غدد لنفاوی به علت جلوگیری از ورم بازو نیز براشته نخواهد شد.
ماستکتومی پارشیال یا قطعه ای
در این نوع ماستکتومی جراح سعی در حفظ بخش قابل توجهی از بافت خواهد داشت. لذا تنها محلی که دچار ضایعه و سرطان شده است حذف خواهد شد تا شکل سینه به حالت طبیعی باقی بماند و تنها زمانی غدد لنفاوی هم برداشته خواهد شد که به محل آسیب نزدیک باشند.
روشی دیگر موسوم به روش SLN وجود دارد که در آن برای جلوگیری از حذف غدد لنفاوی به وسیله تزریق ماده رادیواکتیو یا ماده رنگی غدد لنفاوی نگهبان برداشته شده و مورد ارزیابی قرار میگیرد. در صورتی که منفی باشد، غدد لنفاوی ای که عاری از آسیب هستند برداشته نمیشود. این روش نیز به جهت جلوگیری از عارضه جراحی ماستکتومی یعنی ورم بازو ها مورد استفاده قرار میگیرد.
ترمیم و بازسازی سینه بعد از جراحی ماستکتومی
برای جراحی بازسازی سینه می توان از روشهای جراحی پلاستیک کمک گرفت که ظاهر سینه به حالت طبیعی باز گردد. در برخی بانوان این امکان وجود دارد که همزمان با جراحی ماستکتومی به جراحی بازسازی سینه نیز انجام شود. اما در برخی نیز باید پس از جراحی برداشت مدت زمانی گذشته و بعد از آن جراحی بازسازی صورت گیرد.
تصمیم جهت چگونگی و زمان بازسازی سینه بعد از جراحی ماستکتومی بر عهده جراح خواهد بود.
آیا روشی جایگزین ماستکتومی وجود دارد؟
بانوانی که تحت معاینات منظم توسط متخصص زنان قرار گرفتهاند در صورت بروز سرطان میتوانند درمان را به سرعت شروع کنند. در این حالت به دلیل عدم پیشرفت سرطان میتوانند از جراحی لامپکتومی استفاده کنند که در آن تنها بخش آسیب دیده با انجام پرتودرمانی برداشته خواهد شد. البته انتخاب این نوع روش درمان سرطان سینه نیز باید با مشورت جراح صورت گیرد.
آیا جراحی ماستکتومی عوارضی را همراه خواهد داشت؟
این جراحی گرچه نوعی روش درمانی است، اما به خودی خود میتواند عوارضی را ایجاد کند که از جمله آن میتوان به موراد زیر اشاره کرد:
- بروز خونریزی
- ابتلا به عفونت
- احساس درد
- بروز تورم در غدد لنفاوی زیر بغل
- احساس درد و سفتی در شانه
- ایجاد بی حسی در نواحی زیر بغل
- بروز اسکار و جای زخم
- ابتلا به هماتوم یا لخته شدن خون در نواحی برش
دکتر اعظم صلاتی فوق تخصص جراحی پستان، سرطان و زیبایی هستند. جهت ارتباط با ایشان میتوانید به پیج اینستاگرام ایشان مراجعه کنید و یا از طریق شماره های تماس ۰۲۱۶۶۹۰۹۹۸۴ و ۰۹۳۳۲۴۶۴۷۳۵ در ارتباط باشید.
آیا ماستکتومی باعث ناباروری میشود؟
یکی از نگرانیهای رایج بیماران پیش از انجام ماستکتومی، تأثیر این جراحی بر باروری است. خوشبختانه، ماستکتومی که به معنای برداشتن سینه برای پیشگیری یا درمان سرطان پستان است، بهطور مستقیم بر عملکرد تخمدانها و تولید تخمک تأثیری ندارد و بنابراین باعث ناباروری نمیشود. با این حال، در برخی موارد که بیماران همزمان تحت شیمیدرمانی یا پرتودرمانی قرار میگیرند، این درمانها میتوانند باروری را تحت تأثیر قرار دهند.
برای افرادی که قصد دارند در آینده باردار شوند، مشاوره پیش از جراحی با متخصص زنان و متخصص باروری اهمیت ویژهای دارد. در این مشاوره، امکان ذخیرهسازی تخمک یا سایر روشهای حمایتی بررسی میشود تا ریسک کاهش باروری به حداقل برسد.
بهطور خلاصه، ماستکتومی خود باعث ناباروری نمیشود، اما ترکیب آن با برخی درمانهای سرطان پستان میتواند باروری را تحت تأثیر قرار دهد. بنابراین، برنامهریزی دقیق و مشاوره با پزشک متخصص پیش از عمل برای حفظ سلامت باروری ضروری است. رعایت این نکات به بیماران کمک میکند با آرامش خاطر تصمیمگیری کرده و نگرانیهای مرتبط با باروری را کاهش دهند.
مدت زمان دوران نقاهت پس از ماستکتومی
پس از انجام ماستکتومی، دوران نقاهت یکی از مهمترین مراحل برای بازیابی سلامت و آماده شدن برای فعالیتهای روزمره است. مدت زمان نقاهت پس از ماستکتومی به نوع عمل، وسعت جراحی و وضعیت عمومی بیمار بستگی دارد. به طور معمول، بیماران بین ۲ تا ۶ هفته بعد از جراحی نیاز به استراحت نسبی دارند و فعالیتهای سنگین باید محدود شود.
در هفتههای ابتدایی پس از ماستکتومی، مراقبت از زخمها و مدیریت درد اهمیت ویژهای دارد. پزشک ممکن است مسکن و توصیههای خاصی برای کاهش تورم و کبودی ارائه دهد. همچنین انجام تمرینات سبک برای جلوگیری از خشکی شانه و کاهش محدودیت حرکتی در دوران نقاهت توصیه میشود.
برای بیمارانی که همزمان بازسازی سینه انجام دادهاند، طول دوره نقاهت ممکن است کمی طولانیتر باشد. رعایت نکات پزشکی و حضور در جلسات پیگیری باعث بهبود سریعتر و کاهش عوارض جانبی میشود. در نهایت، درک صحیح از مدت زمان دوران نقاهت پس از ماستکتومی به بیماران کمک میکند برنامهریزی مناسبی برای بازگشت به زندگی روزمره و فعالیتهای اجتماعی خود داشته باشند و از بروز مشکلات احتمالی جلوگیری کنند.
سخن پایانی
توصیه ما به بانوانی که مستعد ابتلا به سرطان سینه هستند و سابقه خانوادگی در ابتلا به آن دارند، این است که معاینات دستی و آزمایشات تشخیص سرطان سینه را جدی بگیرند و در صورت ابتلا به سرعت در مسیر درمان قرار گیرند تا با عوارض جراحی های سرطان پستان مواجه نشوند.
بافت سینه به دلیل ایجاد تناسب اندام در بانوان به میزان بسیاری موجب بالا رفتن اعتماد به نفس آن ها خواهد شد. بنابراین حذف این عضو می تواند اثرات روانی نامطلوبی برای بانوان ایجاد کند لذا به توصیه های پیرامون ابتلا به این عارضه توجه داشته باشید.
منبع: ویکی پدیا
سوالات متداول
عمل جراحی ماستکتومی به دو صورت لامپکتومی و Mastectomy پارشیال است که هر یک را به طور مختصر در این مقاله شرح دادهایم.
روشهای جراحی ماستکتومی یا سرطان سینه به چهار حالت ساده، رادیکال، رادیکال اصلاح شده و پارشیال تقسیم میشود که هر یک دارای مزایا و معایب خود هستند و بنابر تصمیم پزشک جراح انتخاب خواهند شد.
برخی از عوارض این نوع عمل جراحی زنان شامل مواردی همچون خونریزی، احتمال ابتلا به عفونت، احساس درد، ابتلا به هماتوم یا لخته شدن خون و غیره است که در این مقاله به تمام عوارض آن اشاره کردهایم.