ماموگرافی برای په مواردی مورد استفاده قرار میگیرد؟ حتما تا به حال بعد از مراجعه به دکتر متخصص پستان با تجویز ماموگرافی رو به رو شده اید. این روش تشخیصی برای تسخیص و بررسی انواع بیماری های سینه و کیست ها و … از اهمیت زیادی برخوردار است. البته خانم ها در رابطه با انجام این تکنیک غیر تهاجمی تشخیصی با اضطراب و نگرانی رو به رو هستند زیرا تصور دارند که این روش درد بسیاری دارد. برای کسب اطلاعات در زمینه نحوه انجام ماموگرافی و عوارض و مزایای این روش، متن مقاله را تا انتها بخوانید و به نکات مهم این تکنیک پی ببرید.
ماموگرافی چیست؟
یکی از مهمترین روش های تشخیص بیماری های مرتبط با سینه، ماموگرافی میباشد. در این روش پرتو های بسیار خفیفی از اشعه ایکس به بافت سینه تابانده شده و تصاویر عمیقی را در اختیار پزشک قرار میدهد. این روش اغلب برای خانم های بالای ۳۵ سال توصیه میشود که به طور مداوم با فاصله زمانی مشخص انجام گیرد تا مشکلات و بیماری های ناخوشایندی بافت سینه افراد را درگیر نکند.
ماموگرافی چگونه انجام میشود؟
دستگاه ماموگرام دارای سه نوع دیجیتال و دستگاه CAD و DBT میباشد. در دستگاه های دیجیتال ماموگرام، اشعه ایکس با بافت های بدن برخورد کرده و تصاویر دقیقی را بعد از بررسی وضعیت سینه ها نمایش خواهد داد. دستگاه cad در ماموگرافی تمامی توده های موجود را با رنگ تیره تر در تصاویر نشان میدهد به گونه ای که انگار رسوب ایجاد شده است. در روش DBT که همان ماموگرافی سه بعدی میباشد، از سینه تصاویری سه بعدی تهیه میکند که فایده آن در همین است که دور تا دور بافت سینه به خوبی نمایش داده میشود. با استفاده از تمامی این تکنیک ها، انواع ناهنجاری پستان با دقت بیشتری مورد بررسی قرار میگیرد. امروزه بیشتر متخصصان و جراحان پستان ماموگرافی دیجیتال را تجویز میکنند و با آن به بررسی بافت ینه میپردازند.
چه اتفاقی در طول ماموگرافی رخ میدهد؟
در ابتدا قبل از اینکه ماموگرافی انجام شود، لباس مخصوص ضد اشعه و مخصوص به تصویر برداری به بیمار داده میشود. ماموگرافی اینگونه است که خانم ها باید پستان خود را بر صفحه پلتفرم مخصوص دستگاه قرار دهند و سپس پدال های این دستگاه مقداری فشار به بافت سینه وارد میکنند. بسیاری از خانم ها از درد حین انجام این روش احساس ناراحتی میکنند که این مورد به آستانه تحمل فرد بستگی دارد. فشرده شدن پستان به این منظور انجام میشود که سطح پستان نازک شود تا بررسی های دقیق امکان پذیر باشد. هرچه بافت پستان نازک تر باشد، پراکندگی اشعه ایکس کاهش مییابد. میزان این فشار با استفاده از یک پدال در این دستگاه توسط پزشک تحت کنترل قرار دارد.
ماموگرافی چقدر درد دارد؟
به طور کلی این روش با کمی فشار و درد همراه میباشد. البته این درد در یک ناحیه باقی نمیماند زیرا در حین این روش نیاز است تا بیمار چندین مرتبه تا حدود بسیار کمی پوزیشن خود را تغییر دهد تا از همه سمت، بافت پستان مورد بررسی و معاینه قرار کیرد. در این روش نیاز است تا بیمار حین معاینات سینه خود ، برای چند ثانیه نفس خود را حبس کند تا وضوح تصویر نیز بیشتر شود.
بهترین زمان تست ماموگرافی
برای اینکه ماموگرافی انجام دهید ابتدا باید چرخه قاعدگی خود را در نظر بگیرید. بهترین زمان برای انجام ماموگرافی یک هفته بعد از پایان دوره قاعدگی میباشد. توجه داشته باشید که هفته قبل از شروع قاعدگی به هیچ عنوان زمان مناسبی برای انجام این تکنیک نیست زیرا سینه ها در این زمان متورم شده و درد بسیاری دارند.
عوارض ماموگرافی
بسیاری از خانم ها از این روش تشخیصی استفاده نمیکنند زیرا معتقند که خود این تکنیک به نوبه ای سرطان زا میباشد اما در واقع این تصور کاملا غلط بوده و نباید این روش نادیده گرفته شود. اشعه ایکس در ماموگرافی بسیار پایین و خفیف بوده و به گونه ای نیست که قابلیت رساندن آسیب را داشته باشد. حتی در موارد بسیاری یا بهتر است بگویی م در اغلب موارد که خانم ها سونوگرافی سینه انجام میدهند، پزشک توصیه دارد که در کنار آن باید ماموگرافی هم انجام داد. سونوگرافی سینه فقط به عنوان یک روش تکمیلی کارایی داشته و نمیتواند روش موثری برای تشخیص توده های بدخیم یا سرطان سینه باشد. سونوگرافی پستان به هیچ عنوان نمیتواند جایگیزینی برای تکنیک ماموگرافی باشد. خانم ها میتوانند سونوگرافی را حتی قبل از ۳۵ سالگی و از سن ۲۵ سالگی نیز انجام دهند.
فواید ماموگرافی چیست؟
سرطان سینه و مرگ در اثر آن، آمار زیادی را میان بانوان به خود اختصاص داده است و از رایج ترین انواع سرطان میباشد. ماموگرافی معمولا از سن ۴۰ سالگی انجام میشد اما با پایین تر اومدن سن سرطان میان افراد، بهتر است تا این روش از سن ۳۵ سالگی به طور مرتب انجام شود. سرطان سینه با وجود و انجام این روش از نظر آماری کاهش بسیاری پیدا میکند. توجه داشته باشید که ماموگرافی هیچ کمکی به جلوگیری از این بیماری ناخوشایند نداشته و فقط قابلیت تشخیص آن را دارد. لازم به ذکر است که با تشخیص سریع تومور و کیست های بدخیم و سرطانی، بیماری سرطان زودتر شناخته میشود و اقدامات درمانی لازم به موقع صورت میگیرد.
ماموگرافی در دوران بارداری و شیردهی
در واقع برای انجام ماموگرافی از اشعه ایکس استفاده میشود اما در دوران بارداری انجام آن مانعی ندارد زیرا میزان اشعه بسیار خفیف است. البته ناگفته نماند که انجام این تکنیک بهتر است اگر ضرورتی ندارد در دوران بارداری انجام نشود. اما گاها لازم است حتی در این شرایط نیز پزشک بافت های سینه را مورد معاینه و بررسی قرار دهد. دوران شیردهی بعد از بارداری، سبب شده تا شیر در درون پستان ها تجمع یابد و تراکم بافتی نیز افزایش پیدا کند. در واقع ماموگرافی باید حدودا سه ماه بعد از دوران شیردهی انجام شود.
ماموگرافی در پستان های دارای پروتز
امروزه عمل زیبایی سینه و پروتز سینه میان خانم ها افزایش چشمگیری داشته و حال این سوال پیش میآید که خانم های دارای پروتز سینه چگونه باید ماموگرافی انجام دهند؟ پروتز سینه بسیار بافت حساسی دشاته و امکان پاره شدن آن در ماموگرافی پستان وجود دارد. پروتز هایی که از جنس سیلیکون هستند به راحتی میتوانند این روش تشخیصی را انجام دهند. اما ماموگرافی برای خانم های دارای پروتز سینه با درد بسیاری همراه است زیرا تا حد کمی این پروتز ها جابجا شده و ممکن است تا حدودی کنار زده شوند.
سوالات متداول
این مورد کاملا درست است که سرطان پستان ممکن است بر اساس عوامل ارثی باشد اما بیش از ۸۰ درصد از بیماری هایی که به ناحیه پستان ها مربوط است برای افرادی رخ میدهد که در خانواده خود سابقه هیچ سرطانی ندارند و به طور اتفاقی بروز میکند. بنابراین حتی خانم هایی که از بیماری سرطان پستان در سابقه خانوادگی خود برخوردار نیستند، نیز باید ماموگرافی انجام دهند تا از سلامت پستان های خود اطمینان حاصل کنند.
افرادی که برای انجام ماموگرافی مراجعه دارند، باید حتما به پزشک اطلاع دهند که در بافت سینه خود، پروتز دارند. پروتز ها گاهی برخی از بافت های پستان را پنهان کرده و به همین دلیل ممکن است ماموگرافی با مشکل و نتیجه اشتباه مواجه شود.