سرطان پستان یکی از بیماری های شایع در زنان است که در طول چند ساله اخیر آمار مبتلایان به آن رو به افزایش بوده است. به همین جهت چند سالی است که مراکز مختلف و پزشکان در صدد هستند که انجام منظم و سالیانه آزمایشات مخصوص برای تشخیص سرطان پستان را فرهنگ سازی کنند. زیرا که تشخیص و آگاهی به موقع از بروز بیماری سرطان پستان منجر به آغاز به موقع روند درمان خواهد شد که در نهایت میزان موفقیت نتیجه درمان افزایش خواهد داشت. قصد داریم که در این مقاله در زمینه سرطان پستان و علائم آن و انواع موضوعاتی که در خصوص این بیماری مطرح می شود مباحثی را عنوان کنیم.
سرطان پستان چیست؟
سرطان پستان زمانی رخ می دهد که سلول های داخل بافت سینه رشد بی رویه داشته باشند. در اثر رشد غیرطبیعی و بی رویه سلول های موجود در بافت سینه شاهد تجمع سلول ها خواهیم بود که به تومور تبدیل می شوند.
علائم و نشانه های سرطان پستان در دختران
سرطان سینه شایعترین سرطان و دومین علت مرگ و میر در میان خانمها میباشد. با اینکه دلیل ایجاد سرطان سینه به طور کامل شناخته نشده است اما بر اساس تحقیقات بسیاری که در این زمینه شده است عواملی وجود دارد که برا افزایش احتمال ابتلاء به این بیماری نقش دارند، برخی از این موارد عبارتند از:
- سن: با افزایش سن احتمال بروز سرطان سینه نیز افزایش مییابد، به طوریکه در خانمهای بالای ۵۰ که در دوران یائسگی به سر میبرند این بیماری بیشتر شیوع دارد. ۸۰ درصد موارد بروز سرطان سینه در خانمهای بالای ۵۰ سال ایجاد میشود.
- سابقه ابتلاء خانوادگی: اگر یکی از بستگان نزدیک شما دچار سرطان سینه یا سرطان تخمدان بوده است، احتمال ابتلاء شما به سرطان سینه بیشتر میباشد.
- بافت سینه متراکم: سینه از هزاران غده ریز به نام لوبول تشکیل شده است. خانمهایی که بافت سینهی آنها متراکم تر میباشد در معرض خطر بیشتری جهت ابتلاء به سرطان سینه هستند زیرا تعداد سلولهای که احتمال سرطانی شدن برای آنها وجود دارد بیشتر است. بافت سینه متراکم همچنین باعث مخدوش شدن نتایج ماموگرافی میشود و ممکن است تودههای غیرطبیعی در مراحل اولیه به درستی تشخیص داده نشود. تراکم بافت سینه در خانمهای جوان بیشتر است و با افزایش سن غدد سینه کاهش مییابد و با چربی جایگزین می شود.
- مصرف قرصهای ضد بارداری: احتمال ابتلاء به سرطان سینه با مصرف این قرصها افزایش مییابد.
- الکل: نوشیدن الکل احتمال ابتلاء به سرطان سینه را افزایش میدهد، بر اساس تحقیقات حتی مصرف مقادیر اندک الکل که به صورت منظم مصرف شود میتواند در افزایش بروز سرطان سینه نقش داشته باشد.
- تابش اشعه: افرادی که در معرض رادیوتراپی در ناحیه قفسه سینه بودهاند (به عنوان مثال جهت درمان لنفوم هوچکین) یا اینکه در معرض مقادیر بالای اشعه جهت انجام سیتی اسکن و رادیولوژی بودهاند، احتمال ابتلا به سرطان سینه در آنها بیشتر است.
- قرار گرفتن در معرض هورمونها: شروع قاعدگی پیش از ۱۲ سالگی و ادامه یافتن آن پس از ۵۵ سالگی باعث میشود فرد بیشتر در معرض هورمونها قرار داشته باشد و خطر ابتلاء به سرطان سینه در آنها افزایش یابد.
چه عواملی خطر ابتلاء به سرطان سینه در دختران مجرد را افزایش میدهد؟
مواردی که بیان کردیم هم در دختران مجرد و هم در خانمهای متاهل موجب افزایش احتمال ابتلاء به سرطان سینه میشود اما برخی از مواردی که به طور اختصاصی در دختران مجرد ممکن است باعث افزایش احتمال ابتلاء به سرطان سینه شوند عبارتند از:
- اولین بارداری بعد از ۳۰ سالگی
- شیر ندادن به نوزاد
- عدم بارداری: افرادی که هرگز باردار نشدهاند
- عدم ویزیتهای منظم توسط پزشک زنان: بر اساس تحقیقات خانمهای متاهل نسبت به دختران مجرد به صورت منظم معاینات پزشکی مربوط به زنان را انجام میدهند و در صورت بروز نشانههایی از شروع سرطان سینه، این بیماری در مراحل اولیه توسط پزشک زنان تشخیص داده میشود.
سرطان سینه انواع مختلفی دارد که هرکدام از آن ها در نواحی داخلی و در بخش های مختلف سینه احتمال بروز و ظهور دارد.
علت بروز سرطان پستان در دختران
علت عمده ای که در شکل گیری توده های سرطانی نقش دارد ژنتیک و وراثت می باشد. در واقع افرادی که در خانواده شان سابقه ابتلای به سرطان پستان وجود دارد بیش از دیگران در معرض دچار شدن به این نوع سرطان هستند.
اما به طور کلی علت دقیق و مشخصی را نمی توان برای این بیماری تعیین کرد.
عوامل زمینه ساز سرطان پستان
مهم ترین عواملی که زمینه ابتلا به سرطان سینه را فراهم می کنند موارد زیر هستند:
- جنسیت: آمار ابتلا به سرطان پستان در زنان بیشتر است.
- افزایش سن: به میزانی که سن افراد بیشتر می شود احتمال بروز این بیماری افزایش می یابد.
- قرار گیری در معرض اشعه های خطرناک
- افزایش وزن و چاقی
- ورود به دوره یائسگی
- مصرف الکل
- هورمون درمانی بعد از آغاز دوران یائسگی
راهکارهای پیشگیری از بروز سرطان پستان در دختران
مهم ترین اقداماتی که می توانید با هدف کاهش احتمال بروز این بیماری انجام دهید از این قرار است:
- پرهیز از زیاده روی در مصرف الکل
- رژیم غذایی مناسب شامل انواع سبزیجات و میوه
- انجام ورزش به طور روزانه و بر طبق برنامه منظم
- حفظ تعادل در وزن
انواع روش درمانی
مهم ترین روش های درمانی که برای درمان سرطان پستان پیشرفته بکار گرفته می شود:
- پرتو درمانی: در این روش با بکارگیری ابزار آلاتی نوین می توانند با ساطع کردن اشعه های قوی بافت توده های سرطانی را از بین ببرند.
- شیمی درمانی: در شیمی درمانی با استفاده از یکسری داروهای خاص به تخریب و از بین بردن بافت سرطانی می پردازند. اما شیمی درمانی در اغلب موارد در کنار جراحی انجام می شود.
- جراحی: در طی انجام جراحی سینه آلوده به بافت سرطانی را به طور کامل بر می دارند. این اقدام با هدف جلوگیری از گسترش بافت و سلول های سرطانی به سایر بخش های بدن است.
بنابراین در برخی موارد دختران مجرد با توجه به مواردی که ذکر کردیم نسبت به خانمهای هم سن و سال خود در معرض خطر بیشتری جهت ابتلاء به سرطان سینه هستند اما نکتهی مهم دیگری که در این میان حائز اهمیت است میزان بهبودی و مرگ و میر در این دسته از افراد میباشد که در ادامه آن را مورد بررسی قرار میدهیم.
ارتباط بین وضعیت تاهل و سرطان سینه
جدا از عواملی که نام بردیم تعاملات پیچیدهای از عوامل روانی و اجتماعی نیز در ایجاد این بیماری دخیل میباشند. یکی از این موارد اجتماعی وضعیت تاهل فرد میباشد. بر اساس تحقیقاتی که انجام شده است وضعیت تاهل یکی از عوامل تاثیر گذار بر بقاء بیمارنی که دچار سرطان سینه هستند میباشد، بدین صورت که در صورت بروز سرطان سینه، میزان مرگ و میر در دختران مجرد بیشتر از زنان متاهل میباشد.
مجرد بودن بدین معنی تعریف میشود که فرد در هیچ رابطهی جنسی و عاطفی قرار ندارد، این موضوع ربطی به گرایش عاطفی یا هویت جنسی فرد ندارد بلکه فقط وضعیت عاطفی فرد را در نظر میگیرد.
دختران مجرد نیز پس از درگیر شدن با بیماری سرطان سینه دچار همان نگرانیهای جسمی، روانی و مالی میشوند اما برای افراد مجرد این قضایا پیچیدهتر بوده و نگرانیهای بیشتری را ایجاد میکند.
عواملی که منجر به افزایش بقاء در خانم های متاهل میشود عبارتند از:
- حمایت روانی و عاطفی از جانب همسر: یکی از موارد مهم در درمان تمام بیماریها به خصوص بیماری سرطان، روحیه مثبت و داشتن امید به زندگی میباشد، خانمهای متاهل که اغلب دارای فرزند نیز هستند نسبت به دختران مجرد از انگیزه و امید بیشتری برای مبارزه با بیماری سرطان و تکمیل مراحل درمان هستند، حمایتهای عاطفی همسر در این دوره از مواردی است که تاثیرات چشمگیر بر بهبود بیماری دارد.
نتیجه گیری
یکی از مهم ترین موضوعاتی که از سوی بهترین پزشکان و متخصصین مطرح می شود این است که اگر بیماری سرطان سینه در مراحل اولیه تشخیص داده شود روند درمان به مراتب آسانتر خواهد بود. بنابراین به زنان و دختران جوان توصیه می شود که در فواصل زمانی مشخصی برای انجام تست غربالگری به مراکز معتبر مراجعه کنید.
در این سال ها بستر فرهنگی مناسبی فراهم شده است و بودجه هایی برای آگاهی بخشی به زنان اختصاص داده اند. از این دسته از اقدامات می توان دانست که مسئله بیماری سرطان سینه از چه درجه اهمیتی برخوردار است. بنابراین توصیه می کنیم که سلامتی تان نیز مهم باشد و اقدامات ضروری را انجام دهید.