پیش از هر چیزی باید بدانید این نوع توده های فیبرواندومی نوعی از توده های خوش خیمی هستند که ممکن است بنا به دلایل مختلفی در سینه خانم ها ایجاد شوند. بر اساس یافته های انجمن جراحان سینه آمریکا تقریبا ۱۰ درصد از زنان جوان آمریکایی پیش از ورود به ۳۰ سالگی تشخیصی مبنی بر وجود توده فیبرواندوم در سینه هایشان دریافت کرده اند در این میان زنان آمریکایی و افریقایی بیش از سایر افراد رد معرض خطر ابتلا به این عارضه هستند. به طور خلاصه توده های فیبرواندوم از شایع ترین توده های غیر سرطانی در پستان ها است که با رشد بیش از حد بافت فیبری و غدد لنفاوی ایجاد می شود. این توده ها می توانند به طور همزمان در هر دو سینه ها یا یکی از آن ها رشد کند. ذکر یک نکته الزامیست این توده برخلاف توده های معمولی پستان که درون آن با مایعات پر شده است، درون این توده ها سلول وجود دارد که اصطلاحاٌ به آن solid mass هم می گویند.
انواع توده فیبروآدنوم
فیبروآدنوم ها در واقع توده های جامدی هستند که از انواع گوناگونی تشکیل شده اند که در ادامه به همه انواعش خواهیم پرداخت و توضیح کوتاه و مختصری در این باره خواهیم داد:
فیبروآدنوم معمولی
فیبروآدنوم های معمولی دارای تغییر بافت نیستند و تغییر شکل نمیدهند به این دلیل که آن ها از بافت خود تشکیل میشوند.
فیبروآدنوم کمپلکس
در این نوع فیبروآدنوم ها علاوه بر بافت خود دارای ضایعه ای دیگر نیز هستند. به عنوان مثال سلول عای غیر طبیعی به همراه آدنوز همراه باشند که به آن، فیبروآدنوم کمپلکس گفته میشود. این نوع فیبروآدنوم ها بهتراست که با روش جراحی از بافت خارج شوند.
فیبروآدنوم جاینت
این دسته از فیبروآدنوم ها در ابعاد بزرگ یا حتی بیش از ۵ سانتی متر هستند که باید حتما توسط بهترین فوق تخصص پستان مورد معاینه قرار گیرند و با استفاده از روش جراحی از بافت خارج شوند. نکته مهم این است که در زمان بارداری تغییرات هورمونی شدیدی را بانوان پشت سر میگذارند. در این صورت حتی بسیاری از خانم ها دارای فیبروآدنوم خوش خیم هستند اما این تغییرات شدید هورمونی سبب شده تا رشد داشته باشند و به همین دلیل است که توصیه داریم تا حتما قبل از اقدام به بارداری فیبروآدنوم ها را نادیده نگیرید و حتی اگر در حالت خوش خیم و سایز کوچک هستند، از بافت خارج نمایید. رشد فیبروآدنوم ها حتی برای خانم هایی که از داروهای هورمونی استفاده میکنند و دارای فیبروآدنوم هستند، نیز ممکن است رخ دهد.
توده فیبروادنوم چه علائمی دارد؟
از مشخصات وجود این توده ها در سینه ی خانم می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- قابلیت لمس و حرکت توده ها در زیر دست
- معمولاٌ شکل گردی دارند.
- بافت نرم و لاستیکی دارند.
- از مهم ترین علائم ناشناخته این است که با وجود این توده معمولاٌ هیچ دردی را احساس نمی کنید اما ممکن است در برخی از افراد در هنگام لمس آن درد یا حساسیتی بروز پیدا کند.
- اندازه ی این توده ها اغلب از ۲ سانتی متر هم کمتر است اما می تواند بیش از ۱۰ سانتی متر هم رشد کند که در این صورت از آن ها تحت عنوان فیبرواندوم های غول آسا یاد می کنند. البته توجه داشته باشید که احتمال رشد این توده ها در دراز مدت وجود دارد.
آیا فیبروادنوم برای فرد خطرناک است؟
بسیاری از خانم ها زمانی که از وجود فیبروادنم در سینه خود مطلع میشوند، بسیار نگران و ناامید شده و تصوری از سرطان سینه، همه ذهن آن ها را درگیر میکند. اما باید دانست فیبروادنوم ها از رایج ترین غده هایی هستند که در سینه خانم ها یافت میشود و نیازی به نگرانی و حساسیت شدید ندارد. از آنجایی که فیبروادنوم ها توده هایی خوش خیم هستند، نگرانی برای آن ها لازم نیست و فقط باید برای بررسی و معاینات بیشتر و به وجود نیامدن خطر به بهترین پزشک فوق تخصص سینه مراجعه کرد.
حال باید یادآور شد فیبروادنوم ها انواع متفاوتی دارند که در برخی از نوع آن، خطراتی به همراه ندارد اما در بعضی انواع باید سریع تر جدی گرفته شوند و حتما تحت چکاپ های دوره ای قرار بگیرند. در توده فیبروادوم مختلط، احتمال سرطانی شدن نیز وجود دارد که پس از آن درواقع فرد به سرطان سینه مبتلا میشود. در صورت مشاهده همچین توده ای در سینه معمولا برای حذف و خارج کردن آن از بدن اقدام مینمایند.
چه عواملی در بروز توده فیبروادنوم نقش دارند؟
تا به حال به شکل قطعی به علت بروز این توده ها پی نبرده اند و هم اکنون محققین در حال بررسی های بیشتری هستند تا بتوان علت اصلی آن را بدانندو با توجه به ریشه یابی ها بتوانند راهکار درمانی موثرتری را ارائه دهند. اما با این نظر برخی از متخصصین این است که عوامل ژنتیکی و هورمونی در رشد و بروز این نوع توده ها بسیار دخیل هستند. در برخی موارد محرک های غذایی مانند خوردن چای، قهوه، نوشابه و شکلات ها هم می توانند در بروز این توده نقش داشته باشند. البته زنانی که در سنین کمی از انواع دارو های خوراکی ضد بارداری استفاده کرده اند بیش از همه در معرض ابتلا به این توده ها هستند. شواهد حاکی از آن است که خانم های که در سنین یائسگی هستند سایز توده های فیبرواندومی به مرور کاهش یافته اند حتی گاهی ممکن است خود به خود و به صورت طبیعی محو شوند. این در حالی است که ممکن است در دوران بارداری به شدت رشد هم کنند. پس همه چیز تقریبا به احوالات و سن یک زن بستگی دارد.
فیبروآدنوم همان سرطان است؟
همانطور که گفته شد فیبروآدنوم ها در دسته توده های خوش خیم و غیر سرطانی قرار دارند و به همین دلیل میان خانم ها جدی گرفته نمیشود. اما با این وجود معاینات و بررسی های این غدد به صورت چند ماهه نیز از اهمیت زیادی برخوردار است.
راه های تشخیص توده فیبروادنوم کدام اند؟
به طور معمول افرادی که با علائمی مشابه علائم توده های فیبرواندومی به پزشک مراجعه می کنند ابتدا در معرض معاینه فیزیکی قرار می گیرند و سپس با صلاحدید پزشک معاینات بالینی بر روی آن ها با انجام انواع آزمایشات و تصویر برداری ها آغاز می شود.
سونوگرافی و ماموگرافی از جمله تصویربرداری های هستند که نتایج آن ها در تشخیص این توده بسیار موثر است. البته باید توجه داشته باشید که انجام هر کدام از این راهکار های تشخیصی نیاز به آمادگی های پیش از انجام آن دارد که پزشک با ارائه دستورالعمل های این نکات را در اختیارتان قرار می دهد.
- ماموگرافی تشخیصی: ماموگرافی یکی از روش های تشخیصی بسیار کاربردی است که بسیاری از خانم ها با آن، آشنایی دارند. این روش با استفاده از پرتو های اشه ایکس تصاویری از نواحی مشکوک پستان تولید میکنند.
- سونوگرافی پستان: در سونوگرافی پستان از امواج صوتی، تصاویری از بافت پستان و نواحی مشکوک تهیه میکنند. اگر این روش در کنار ماموگرافی به کار برده شود، بهترین نتیجه را خواهد داشت. با این روش حتی میتوان دریافت که توده موجود از نوع جامد است یا مایع و اینکه توخالی میباشد یا پر.
- آسپرسیون با سوزن ظریف: دران تکنیک از نیدل مخصوص برای خارج کردن محتویات پستانی استفاده میکنند.
- بیوپسی کور نیدل: در این روش از بافت مورد نظر، نمونه گیری و توسط آزمایشگاه بر آن آزمایشات لازم انجام میشود.
بدین ترتیب این گونه می توانید مشخص کنید توده های فیبرواندومی تان چقدر نگران کننده و از چه روشی برای درمان آن کمک بگیرید. البته که هر چه تشخیص زودتر انجام شود روند درمانی بهتری را پشت سر خواهید گذاشت. پس به شما عزیزان توصیه می کنیم هیچ علائمی را دست کمک نگیرید زیرا ممکن است بیماری پیشرفت کند و آسیب جدی تری به سلامتی تان وارد کند.
رژیم غذایی مناسب برای فیبروآدنوم ها
توده های فیبرآدنوم در اثر مصرف مواد غذایی در سینه ها به وجود نمیآید اما رعایت در مصرف مواد غذایی میتواند در کترل رشد فیبروآدنوم ها نیز تاثیرگذار باشد. طبق تحقیقات و نتایج بدست آمده افرادی که دچار این کیست سینه هستند، باید غذاهای سبک را در برنامه غذایی خود قرار دهند و از مصرف غذاهای حاوی نگهدارنده مانند کنسرو ها خودداری نمایند.
تاثیر ورزش بر سلامتی سینه ها
ورزش کردن یکی از فعالیت هایی است که باید در طول روزمره انجام شود اما به دلیل تنش ها و سایر فعالیت ها، اکثریت افراد از آن غافل میشوند. ورزش علاوه بر تاثیر مثبت بر افزایش تراکم استخوان، کنترل بیماری های قلبی، درمان افسردگی ها و بسیاری موارد دیگر، در جلوگیری از ابتلا به بیماری های سرطان سینه نیز موثر واقع میشود. سینه ها جزو اندام هایی هستند که عضله ای در درونشان ندارند و با ورزش کردن فرم خود را از دست نمیدهند.
درمان توده فیبرواندوم چگونه انجام می شود؟
تا کنون راهکاری قطعی برای پیشگیری از بروز چنین توده های ارائه نشده است اما درمان آن بر اساس فاکتور های مهمی مانند: سن بیمار، اندازه توده، سرعت رشد توده و مشخصات رادیولوژیک، انجام می شود و در صورت بررسی دقیق هر یک از این موارد پزشک به عنوان راهکار درمانی تصمیم به خارج نمودن این توده از سینه می گیرد. البته ممکن است قبل از انجام عمل جراحی برداشتن توده ها از روش بیوپسی یا همان نمونه برداری بافت سینه استفاده کند تا از ماهیت توده اطمینان حاصل کند.
جراحی فیبروآدنوم پستان
پس از اینکه در آزمایش های تشخیصی مشخص شد که لازم است تا فیبروآدنوم در حال رشد یا پیشرفت، برداشته شود، روش جراحی توصیه میشود. روش جراحی خود به دو دسته تقسیم میگردد:
لامپکتومی
در این روش، بخشی از بافت مجاور پستان و توده فیبروآدنوم را با روش جراحی خارج کرده و بررسی های لازم را انجام میدهند.
کریوبلاسیون
با استفاده از کریوپروب که مشابه با یک گرز بسیار باریک و نازک است، توده فیبروآدنوم که در حالت منجمد قرار دارد را از بین میبرد.
جمع بندی
در اخر اینکه متخصصین بر این باورند چنانچه خانمی قصد باردار شدن را دارند بهترا ست این توده ها قبل از شروع دوران بارداری از بدن وی خارج گردند زیرا همانطور که گفته شد در دوران بارداری به دلیل شدت نوسانات هورمونی رشد این توده ها هم بیشتر می شوند و در دوران بارداری انجام چنین عمل جراحی پر ریسک است.